Błonnik w diecie PKU: jak jeść i jakie produkty wybierać?
- Data publikacji: 07.01.2019
- 10 min
Błonnik pokarmowy w ostatnim czasie zyskał ogromna popularność, głównie w kontekście odchudzania, ale także jako panaceum na problemy jelitowe, a nawet jako suplement w zapobieganiu chorobom nowotworowym. Jakie znaczenie ma błonnik w diecie PKU? Jaki rodzaj błonnika powinniśmy spożywać, aby uzyskać oczekiwane korzyści zdrowotne? Poznaj funkcje oraz wpływ błonnika pokarmowego na organizm człowieka na diecie PKU.
Błonnik – wróg i przyjaciel na diecie PKU
Wszystkie osoby dbające o zdrowie, a zwłaszcza te na diecie PKU, powinny pamiętać, że błonnik ulega podziałowi na frakcje: rozpuszczalną i nierozpuszczalną. Każda z nich charakteryzuje się odmiennymi właściwościami i pełni inne, bardzo ważne dla nas funkcje. Najbardziej znana jest frakcja błonnika nierozpuszczalnego, która znajduje się w otrębach, zbożach oraz jego łuskach.
Produkty bogate w tę frakcję charakteryzują się chropowatą i szorstką powierzchnią, która drażni naszą śluzówkę jelita, co może doprowadzić do przerwania jej ciągłości i w konsekwencji być przyczyną powstania niebezpiecznego dla organizmu ,,zespołu przesiąkliwego jelita’’.
Przerwy w nabłonku stanowią pole do popisu dla patogenów oraz antygenów pokarmowych, które mogą przyczynić się do wywołania nietolerancji pokarmowych oraz przewlekłych infekcji.
Warto podkreślić więc rolę prawidłowej ilość błonnika nierozpuszczalnego dostarczana do organizmu z naturalnym pożywieniem, zwłaszcza dla osób na diecie PKU. Błonnik w prawidłowo zbilansowanej diecie nie stanowi zagrożenia – pełni rolę regulatora wypróżnień oraz daje poczucie sytości, dzięki czemu sprzyja odchudzaniu.
W jakiej formie błonnik może być niebezpieczny dla osób na diecie PKU?
Problem zaczyna pojawiać się w momencie, gdy zaczynamy przyjmować wyizolowaną formę błonnika w postaci suplementów. Negatywną konsekwencją przedawkowania błonnika nierozpuszczalnego w formie ,,cudownych pastylek’’ jest zwiększone ryzyko choroby uchyłkowej jelita, która często prowadzi do stanów zapalnych układu trawiennego.
Oddziaływanie frakcji nierozpuszczalnego błonnika przyjętego w formie suplementu może w konsekwencji skutkować zmniejszeniem przyswajalności witamin i minerałów – co, jak wiadomo, jest wyjątkowo niekorzystne dla pacjentów na diecie PKU.
Dieta PKU - uważaj na produkty zbożowe
Dieta PKU, składająca się z naturalnych produktów jest szczególnie uboga w wapń i żelazo. W celu uzupełnienie niedoborów tych minerałów, pacjenci stosują przeróżne preparaty.
Warto jednak pamiętać, że dodatek produktów zbożowych takich jak otręby, będzie przeszkadzał w przyswajaniu wapnia i żelaza. Wynika to z faktu, że produkty zbożowe zawierają bardzo dużo substancji antyodżywczych, takich jak kwas fitynowy, które zaburzają wchłanianie wapnia, magnezu, żelaza i cynku.
Polecamy do czytania: Składniki mineralne w diecie PKU
Dieta PKU – jakie warzywa i owoce warto jeść?
Druga frakcja błonnika rozpuszczalnego posiada więcej właściwości prozdrowotnych. Można ją znaleźć w warzywach i owocach – szczególnie tych suszonych (zawarta jest także w roślinach strączkowych, które jednak nie są dozwolone w diecie PKU). Ten rodzaj błonnika nie drażni ścian jelita, stanowi odżywkę dla bakterii probiotycznych. Warto wiedzieć, że naukowo wykazano jego przeciwdziałanie chorobom takim jak rak okrężnicy czy żołądka.
Dodatkowo, produkty uboczne rozpadu błonnika, czyli. krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe, mają pozytywny wpływ na stan kosmków jelitowych. U osób z problemami metabolicznymi dodatkowo pomagają one obniżyć poziom cholesterolu i regulują ilość glukozy w organizmie.
Pomysły na przekąski ze zdrowym błonnikiem w diecie PKU
Warzywa, które są szczególnie bogate w błonnik rozpuszczalny i tym samym stanowią idealne przekąski dla osób diecie PKU to m.in.: marchew, rzepa, burak, ziemniaki czy brukiew. Poznaj przykładowe smaczne przekąski z ich wykorzystaniem:
- marchewka i rzepa pokrojone w słupki z pastą avocado (aby przygotować pastę zblenduj gruszkę, pół obranego awokado oraz 20 ml wody mineralnej na gładką masę),
- chipsy buraczane (3 obrane buraki pokrój za pomocą obieraczki w cienkie płatki i obtocz w odrobinie oliwy oraz ulubionych przyprawach, a następnie piecz przez pół godziny w 180 stopniach),
- puree z bananem i brzoskwinią (zblenduj banana i brzoskwinię na gładką masę),
- placki brokułowo-kalafiorowe (zblenduj ze sobą ugotowanego brokuła i kalafiora, 2 łyżki mąki niskobiałkowej, jajko przepiórcze oraz przyprawy, po czym całą masę odłóż do lodówki na pół godziny, a następnie smaż placki na rozgrzanym tłuszczu),
- ziemniaki pieczone z aromatycznymi ziołami (gotuj ziemniaki w mundurkach przez kwadrans, a następnie pokrój je na ćwiartki, dodaj olej i ulubione przyprawy i piecz przez 30 minut w piekarniku rozgrzanym do 180 stopni),
- frytki z batatów (pokrój bataty w słupki, dopraw kolendrą, odrobiną oleju rzepakowego i piecz 40 minut w temperaturze 180 stopni).
Błonnik w diecie PKU? Naturalnie!
Minimalna ilość błonnika nierozpuszczalnego dostarczana z naturalnym pożywieniem nie stanowi problemu, ani zagrożenia dla zdrowia dla osób na diecie PKU. Warto jednak zadbać o swoje bezpieczeństwo i wyeliminować z diety jego wyizolowane formy. Warzywa i owoce, które są podstawą diety PKU, naturalnie zawierają odpowiednią ilości błonnika rozpuszczalnego, który wykazuje wyjątkowo prozdrowotne właściwości, zwłaszcza dla osób na diecie PKU.