Jak rozmawiać z nastolatkiem, który się buntuje z powodu swojej choroby?

Nie ma jednej uniwersalnej recepty na skuteczną komunikację z nastolatkiem, niezależnie czy choruje ono na PKU, czy też nie. To, co przemówi do jednego dziecka, wcale nie musi być skuteczne w rozmowie z drugim. Są jednak pewne drogowskazy, o których warto pamiętać.

20 zasad skutecznej rozmowy z nastolatkiem

1. Poznaj, aby zrozumieć! Dowiedz się więcej o okresie dojrzewania. Nie jest ono monolitem, ale ma kilka charakterystycznych etapów. Łatwiej będzie Ci wtedy zrozumieć, czy zachowanie Twojego dziecka jest typowe dla jego wieku, czy jednak masz powody do obaw. 
2. Rozmawiaj z dzieckiem na temat zmian zachodzących w jego organizmie. 
3. Dbaj o komunikację. Pamiętaj, że nie polega ona na tym, że Twoje dziecko będzie zgadzać się ze wszystkimi Twoimi argumentami i przyjmie je za własne. Nie myl monologu z rozmową! To nie to samo. Obie strony muszą nauczyć się aktywnego słuchania i asertywnego wyrażania swoich myśli bez krytykowania czy obrażania drugiej strony.
4. Traktuj dziecko poważnie. Dopuść je do głosu. Poczucie nastolatka, że jest traktowany podmiotowo na pewno ułatwi wam porozumienie się. 
5. Najpierw wysłuchaj – potem rozmawiaj. Pozwól dziecku przedstawić swój punkt widzenia. Nie przerywaj mu komentarzami czy krytyką. 
6. Nie zgaduj, co nastolatek myśli i czuje. Łatwiej będzie Ci zrozumieć z czym zmaga się Twoje dziecko, jeśli będziesz zadawać mu pytania. 
7. Wypracuj z nastolatkiem wasze wspólne reguły.
8. Włączaj dziecko w proces podejmowania decyzji i brania za nie odpowiedzialności.
9. Usamodzielniaj, włączaj w codzienne zadania.
10. Pokazuj konsekwencje.
11. Jeśli czegoś zabraniasz, uzasadnij dlaczego. Okres nastoletni to czas dyskutowania, podważania dotychczasowego porządku.
12. Pamiętaj, że to Ty podejmujesz ostateczną decyzję.
13. Okazuj dziecku zainteresowanie niezależnie od jego nastroju, nie zaś tylko wtedy, gdy widzimy jego niepokojące zachowania.
14. Uszanuj prawo do jego prywatności.
15. Doceniaj wysiłek i zaangażowanie dziecka. Nie porównuj jego rezultatów z osiągnięciami innych. 
16. Zachęcaj nastolatka do rozbudowywania mocnych stron. To ważne, byśmy pomagali mu rozpoznawać i rozwijać jego zainteresowania, zdolności artystyczne czy aktywności sportowe. To są bardzo ważne zasoby wpływające na poczucie jego własnej wartości.
17. Używaj wzmocnień, stosuj zachęty, dodawaj odwagi, okaż wiarę w możliwości swojego dziecka. Okres nastoletni jest czasem, w którym łatwo poddawane jest krytyce. Nastolatek codziennie otrzymuje tyle negatywnych informacji zwrotnych, że jego samoocena może być niska. Dlatego tak ważne jest dla niego słyszeć, co zrobił dobrze. 
18. Wyraź swoją gotowość do wsparcia. Pokaż, że może na Ciebie liczyć. Powiedz dziecku, że jeśli będzie potrzebowało Twojej pomocy, to zawsze znajdziesz dla niego czas, aby porozmawiać.
19. Stwarzaj okazje by nastolatek mógł czerpać wiedzę i wsparcie także z innych źródeł niż te rodzinne.
20. Zachęcaj dziecko do korzystania z cudzych doświadczeń. To ważne, aby Twoje dziecko miało kontakt z rówieśnikami, którzy również zmagają się z podobnymi problemami - chorobą przewlekłą.

Czytaj także: Jak często chorzy z PKU spotykają się z nękaniem, wyśmiewaniem lub zastraszaniem przez rówieśników?