Dieta niemowląt z PKU a pokarmy uzupełniające

Podstawą diety niemowląt z PKU do 4. miesiąca życia jest preparat bez fenyloalaniny oraz mleko matki lub mieszanka mlekozastępcza. Ich ilości muszą być skrupulatnie wyliczone przez lekarza i dietetyka.

W swojej praktyce dietetyka spotykam się z różnym podejściem rodziców do rozszerzania diety swoich paromiesięcznych dzieci. Z jednej strony wprowadzanie nowych, poza mlecznych pokarmów napawa ich lękiem, z drugiej chętnie dawaliby maluchom poznać nowe smaki wcześniej niż mówią o tym zalecenia. Oba podejścia są skrajnościami, które próbuję łagodzić w czasie rozmowy.

Schemat żywienia niemowląt

Wiadomości, które przekazuję podparte są zawsze nauką i doświadczeniem. W tym wypadku podpieram się najnowszym „Schematem żywienia niemowląt”. Opracowany został przez grono ekspertów z dziedziny pediatrii, w tym lekarzy i dietetyków, na podstawie dostępnych badań medycznych, wieloletniej obserwacji różnych zachowań i zaleceń innych europejskich ośrodków.

„Schemat żywienia niemowląt” to plan, według którego powinno się rozszerzać dietę dziecka w pierwszym roku życia. Wskazuje on, co, jak i kiedy podawać niemowlętom, by rozwijały się i rosły zdrowo. Podstawą aktualizacji „Schematu żywienia niemowląt” było uzupełnienie wcześniejszych wytycznych o nową wiedzę.

Celem niezmiennie pozostało wspieranie prawidłowego rozwoju najmłodszych dzieci oraz minimalizacja ryzyka rozwoju chorób, w tym otyłości czy alergii pokarmowych.

Przeczytaj też: Fenyloalanina w nietypowych produktach, jak uniknąć nieświadomego narażenia się na zaburzenia metabolizmu?

Dlaczego tak ważne jest wprowadzenie pokarmów uzupełniających w diecie niemowląt z PKU?

Dieta niemowlęcia z PKU, tak jak każda inna dieta, również wymaga urozmaicania i rozszerzania wraz z wiekiem. Poznawanie nowych smaków czy konsystencji pokarmów jest bardzo ważnym etapem rozwoju każdego dziecka i jako rodzice powinniśmy wspierać ten moment.

Najczęściej pokrywa się on z 6. miesiącem życia, jednak niektóre dzieci gotowe są na to wcześniej. Początkowo nowe produkty w jadłospisie mają być tylko wstępem do rozszerzania tolerancji smakowej, a nowe potrawy, np. przecier z marchewki, nie muszą zastępować posiłku.

W przypadku diety niemowląt z PKU informacje o wprowadzaniu pokarmów uzupełniających rodzice otrzymują na bieżąco na wizytach kontrolnych u lekarza. Warto pamiętać, że nigdy nie należy wprowadzać nowego produktu na własną rękę. Rodzice dzieci chorych na fenyloketonurię muszą mieć precyzyjną wiedzę na temat tego, co można podać dziecku w określonym miesiącu życia, a czego nie wolno mu podawać.

Jak wprowadzać zalecone przez lekarza produkty uzupełniające do diety niemowlęcia z PKU?

Zwiększanie porcji preparatu, urozmaicanie diety i wprowadzanie nowych produktów do diety niemowlęcia z PKU ma na celu zaspokajanie jego wszystkich potrzeb żywieniowych. Ponieważ dziecko na każdą nowość w jadłospisie - warzywa, owoce czy nawet kaszkę - może reagować niezadowoleniem i odmową jej przyjęcia, warto zrozumieć taką postawę i odstąpić od uszczęśliwienia malucha za wszelką cenę. Sami, jako dorośli ludzie, z dystansem podchodzimy do nowych potraw i nieznanych smaków.

Takie niepowodzenie powinno być poprzedzone kilkunastoma próbami zanim faktycznie możemy dać za wygraną - ale i tak powinna to być tylko czasowa rezygnacja. Korzyści z rozszerzania diety w odpowiednim czasie są naprawdę warte naszego (i niemowlęcia) wysiłku. Urozmaicona dieta niemowlęcia z PKU gwarantuje prawidłowy rozwój dziecka, uczy poznawania nowych smaków i kształtuje preferencje smakowe – tak ważne dla osób chorych na fenyloketonurię.

Kształtowanie dobrych nawyków żywieniowych

Bardzo ważnym powodem przemawiającym za rozszerzaniem diety jest pozytywny wpływ na przyszłe preferencje żywieniowe. Urozmaicenie diety wiąże się również z jej lepszą wartością odżywczą. To właśnie różnorodność produktów przyczynia się do dostarczenia do organizmu wielu potrzebnych witamin i składników mineralnych.

Poza zapoznawaniem dziecka z różnymi smakami, ważne jest też wprowadzanie posiłków o zróżnicowanej fakturze i konsystencji. Świat zmysłów malucha będzie dzięki temu stymulowany w każdy możliwy sposób. Gładkie puree, puree z grudkami, posiłek rozdrobniony widelcem czy jedzenie większych kawałków rączką mogą okazać się doskonałą zabawą, ale co najważniejsze, uczą umiejętności gryzienia i żucia.

Wprowadzanie nowych smaków najlepiej jest rozpocząć pomiędzy 6., a 10. miesiącem życia. Posiłki dodatkowe warto podawać łyżeczką, a płyny inne niż mleko, z kubeczka - najlepiej nie „niekapka”. To również wpływa na prawidłowy rozwój dziecka.

W nowym schemacie zwrócono również uwagę na fakt, że to rodzic decyduje, kiedy i co zje dziecko, a dziecko - czy i ile zje. Czy zawsze postępujemy w ten sposób?

Jak często wykonywać kontrolę stężeń fenyloalaniny u dziecka z PKU?

Rodzice niemowlęcia z PKU powinni wiedzieć, że dokładne monitorowanie stężeń fenyloalaniny u dziecka pozwala lepiej kontrolować chorobę i stwarza mniejsze ryzyko uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego. Przez pierwsze sześć miesięcy życia dziecka stężenia fenyloalaniny powinny być oznaczane minimum 1 raz w tygodniu, a w drugim półroczu – raz na dwa tygodnie.